بررسی تأثیر شهرگرایی بر ایستارهای اجتماعی- فرهنگی شهروندان شهر تهران

عنوان پ‍ژوهش حاضر « بررسی تأثیر شهرگرایی بر ایستارهای اجتماعی-فرهنگی شهروندان شهر تهران » می باشد.شهرگرایی به کیفیت متمایز اجتماع انسانی،یک شیوه ی اختصاصی زیست یا شیوه ی زندگی که ویژگی شهر است اشاره می کند.شهرگرایی برخلاف شهرنشینی یک فرایند رشد شهری نیست بلکه مرحله ی نهایی و نتیجه ی شهرنشینی محسوب می شود.شهرگرایی با تأکید برتئوری لوئیس ورث و نظریه های مکتب شیکاگو مورد مطالعه قرار گرفته است و شاخصهای نگرشها یا ایستارهای فرهنگی اجتماعی در این پژوهش ازخودبیگانگی، عقلانی شدن کنش فردی،کاهش انسجام اجتماعی، کاهش پیوند عاطفی وافزایش فرد گرایی با تأکید بر نظریه های جامعه شناسانی چون وبر، مارکس، زیمل، و نظریه پردازان مکتب شیکاگو در نظر گرفته شده است. افزون بر این، متغیرهای زمینه ای تاثیرگذار بر نگرشها و ایستارهای اجتماعی-فرهنگی، مانند: سن، جنس، تحصیلات و وضعیت تأهل، نیز مورد بررسی قرارگرفته است. روش تحقیق در این پژوهش پیمایش و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه می باشد. حجم نمونه 390 نفراز افراد(اعم از مرد و زن) 50-20 ساله ی ساکن در پنج منطقه ی تهران است که نمونه ها بصورت تصادفی با روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شده اند. در این پژوهش، چند فرضیه مطرح شده است. بر اساس فرضیه ی کلی 1- بین شهرگرایی و از خودبیگانگی فرد از محیط شهری رابطه ی معناداری وجود دارد. 2- بین میزان شهرگرایی و کاهش پیوند عاطفی شهروندان رابطه ی معنا داری وجود دارد 3- بین میزان شهرگرایی و کاهش انسجام اجتماعی شهروندان رابطه ی معناداری وجود دارد. 4- بین میزان شهرگرایی و افزایش کنش عقلانی شهروندان رابطه ی معناداری وجود دارد. 5- بین میزان شهرگرایی و افزایش فردگرایی شهروندان رابطه ی معناداری وجود دارد. جهت تبیین، این پنج فرضیه مورد آزمون قرار گرفته اند. یافته های پژوهش بر حسب محاسبه ی ضریب همبستگی پیرسون مبین وجود رابطه ی معنادار بین شهرگرایی و عقلانی شدن کنش فردی ، کاهش انسجام اجتماعی و افزایش فردگرایی است. ولی بین شهرگرایی و از خودبیگانگی فردی و کاهش پیوند عاطفی رابطه معنی دار نبود. کلید واژه : شهرگرایی، ایستار، ازخودبیگانگی، عقلانیت، کاهش انسجام اجتماعی، فردگرایی